عنوان مقاله :  ردیف دوره عالی استاد علی اکبرخان شهنازی

 

استاد علي اكبر شهنازي در سال 1276هجري شمسي در تهران – خيابان عين الدوله كوچه نصير حضور در خانوادهاي هنرمند به دنيا آمد.
پدربزرگش علياكبر فراهاني از نوازندگان به نام تار دوران ناصري، پدرش آقا حسين قلي از استادان بزرگ تار عموي پدرش آقا غلام حسين از نوازندگان تار و استاد پدرش بود. عمويش ميرزاعبداالله از استادان تار و سه تار. پسر عمويش استاد احمد عبادي نوازنده سه تار، دو برادر كوچكتراز او محمد حسن و عبدالحسين شهنازي نوازندگان تار و همسران خواهرانش باقر خان نوازندهي كمانچه و رضاخان نوازندهي تاربودند.
استاد شهنازي در چنين خانوادهاي از سن 8 سالگي زير نظر پدرش آموزش تار را آغاز كرد و مدت 6 سال رديف موسيقي ايراني را از پدرش آموخت. و با استعداد فراوان موسيقي كه در اين خانواده ارثي بود توانست در مدت كوتاهي به مرحلهي بالايي از نوازندگي برسد. به طوري كه در سن 14سالگي اولين اجرايش را با آواز جناب دماوندي ضبط كرد. در سن 18سالگي پس از فوت پدر بر كرسي استادي آقا حسينقلي تكيه زد و در سال 1308هجري شمسي هنرستان موسيقي شهنازي را بنا نهاد و از سال 1334در كنار فعاليت هنرستان شهنازي به آموزش در هنرستان آزاد موسيقي مشغول شد. از سال 1345به مدون كردن رديف خود و مرحوم پدرش پرداخت. و از سال 1346پس از ادغام هنرستان آزاد موسيقي و هنرستان موسيقي شهنازي با تعطيل كردن هنرستان خود آموزش در هنرستان موسيقي ملي را آغاز كرد. تا اواخر عمر در دورهي عالي هنرستان موسيقي به تدريس و انتقال گنجينهي هنري خويش اهتمام ورزيد. شهنازي نوازندهاي توانا، خلاق و داراي تكنيك بسيار درخشان با بهرهگيري از تمام امكانات تكنيكي ساز از قدرتي بينظير و مضرابي شفاف و سرعتي حيرت انگيز برخوردار بود. نمونهي خلاقيت و تبحر استاد شهنازي كه نشان دهندهي عمق بينش و نگرش و دريافت هنري او از فرهنگ دير پاي موسيقي اين سرزمين
ميباشد رديفي است كه بر اساس دستگاههاي موسيقي ايراني از خود به يادگار گذاشته است و رديف استاد شهنازي/ چهارخودش چنين ميگويد:
”خوشبختانه اين توفيق را پيدا كردم كه از هفت دستگاه موسيقي ايراني پنج تا را خودم به شكلي نو بسازم. شكلي كه مكمل دستگاههاي كلاسيك قديم است“.
از اين استاد بزرگوار به غير از صفحاتي كه با مرحوم اقبال آذر و تاج اصفهاني و قمرالملوك وزيري اجرا شده يك دوره رديف ميرزاحسينقلي كه در سال 1341در اداره ي فرهنگ و هنر وقت ضبط شده است باقيمانده كه نگارنده نيز در مجلدي جدا آن را به چاپ رسانده است و رديف حاضر كه مجموعهاي از گنجينهي ماندگار موسيقي ايراني با عنوان رديف دورهي عالي استاد شهنازي شامل پيش درآمدها، چهارمضرابها ، آوازها و رنگها ست و به شيوهي نت نويس آموزشي تحليلي مورد بررسي قرار گرفته است. استاد شهنازي در طول دورهي بيش از هفتاد سال فعاليت هنري علاوه بر آثار گرانقدر خود شاگردان بسياري را از چند نسل تربيت كرده كه اكثريت استادان امروز ما از مكتب اين استاد بزرگ برخاسته اند. او پس از سالها خدمت خالصانه به فرهنگ و هنر اين سرزمين سرانجام در 28اسفند 1363ه.ش در سن 87سالگي در تهران روي در نقاب خاك كشيد. كتاب حاضر از روي نوار تار استاد شهنازي با عنوان رديف دورهي عالي نتنويسي شده است كه زحمات بازبيني نتها و نتنگاري رايانهاي را دوست عزيزم نيما فريدوني متحمل شده از ايشان سپاسگزارم.

آمار مقاله

تاریخ مقاله : 1402/02/27

 

نویسنده مقاله : نبی احمدی

گروه مقاله : کتاب های استاد نبی احمدی

تعداد بازدید : 345

تعداد تشکر : 0

تعداد نظرات : 0

نظر کاربران
برای این مقاله نظری ثبت نشده است